Khumbula, la Quote yaziwayo yeVoltaire malunga neNtetho yasimahla yabhalwa ngumfazi

Ngo-1896-UAlfred-Pierre_Agache _-_Igama_Igama

Umzobo ka-Alfred-Pierre Agache-L'Épée (Inkemba), 1896

Ukubaluleka kwentetho yasimahla ibiyindawo yokuthetha kunye nokuthetha rhoqo kwi-zeitgeist yenkcubeko kwezi nyanga zimbalwa zidlulileyo, kungoko kunokwenzeka ukuba ukhe wabona umntu othile kwi-tweet okanye ehlaziya imeko yabo ye-Facebook nebinzana eliyimbonakalo, andiyamkeli into yithi, kodwa ndiza kulikhusela ekufeni ilungelo lakho lokukutsho. Kodwa uyazi ukuba uvela phi lo mgca? Kuba ngokuqinisekileyo njengesihogo yayingeyiyo iVoltaire.

Ngelixa ukuziphendulela kwisicatshulwa sokufa kushwankathela ngokufanelekileyo iinkolelo zopolitiko zomntu ocinga ngokukhanya waseFrance kunye nomlobi wenkulungwane ye-18 apho bahlala bengazinikwanga, amagama ngokwawo awazange athethwe nguye-kwathiwa malunga kuye, kwi-biografi ka-1906 ebizwa Abahlobo bakaVoltaire. Umbhali oliNgesi u-Beatrice Evelyn Hall wayipapasha le ncwadi phantsi kwegama elinguS.

Into le incwadi ayinakuze izenzele yona, okanye umbhali wayo, intshutshiso yabenzela bona bobabini. 'Engqondweni' ayibanga yimpumelelo yexesha, kodwa yenye yeencwadi ezidumileyo zenkulungwane. Amadoda awayewuthiyile, kwaye ayengamthandi ngokukodwa uHelvétius, athontelana kuye ngoku. UVoltaire wamxolela konke ukonzakala, ngabom okanye ngabom. ‘Yeyiphi ingxwabangxwaba malunga ne-omelette!’ Watsho xa weva ngokutsha. Hayi indlela ekukubi ngayo ukungabi nabulungisa ukutshutshisa indoda ngenxa yenkohliso enjeya! ‘Andiyithandi into oyithethayo, kodwa ndiza kulikhusela ekufeni ilungelo lakho lokuyithetha,’ yayisisimo sakhe sengqondo ngoku.

Kodwa ngenxa yokuba ebhale lo mgca kumntu wokuqala, abantu bacinga into eyathethwa nguVoltaire ngokwakhe, kuba nangona sikhalaza kangako nge-Intanethi, ubuntu njengezilwanyana bezisoloko zoyikisa ngokumangalisayo ekufundeni ukuqonda. (Inyaniso yokuba umgca wangaphambili we-omelette ndinayo kuthiwa nguVoltaire kwincwadi engaphambi kwe-1881 kaJames Parton, Ubomi bukaVoltaire , mhlawumbi khange incede micimbi.)

Kuyenzeka ukuba iHolo iphefumlelwe ngesicatshulwa esahlukileyo esabhalwa nguVoltaire kwileta ye-1770 eyathi, Ndiyayicaphukela into oyibhalayo, kodwa ndinganikela ngobomi bam ukuze kwenzeke ukuba uqhubeke nokubhala. Nokuba esi sicatshulwa, nangona kunjalo, kushukuxwa mpela ngabaphengululi . Ngolunye uhlobo, Inkqubo ye- Abahlobo bakaVoltaire yayingelilo ixesha lakhe lokusebenzisa umgca-waphinda wawusebenzisa kwakhona ngo-1919 IVoltaire kwiileta zakhe.

Ngexesha elizayo xa ubona umntu esebenzisa esi sicatshulwa, khumbuza ngobubele uVoltaire wabhala izinto ezininzi ezinempembelelo, kodwa ngokuqinisekileyo ayisiyiyo loo nto. Kwaye ukuba ufuna ukucaphula uVoltaire kwintetho yasimahla, nantsi into ayenzayo uyenzile Bhala kube kanye, ngo-1763 Unyango ngokunyamezelana : Ilungelo lokunganyamezeli liyinto engekho ngqiqweni. Lilungelo lengwe; Hayi, imbi kakhulu, kuba izingwe ziyakrazula ukuze zibe nokutya, ngelixa sikrwelana ngeziqendu. Yinto mhlawumbi wonke umntu kwi-Intanethi anokuma ukuba acinge ngayo, nathi sibandakanyiwe.

( Abazange Bayithethe — Incwadi Yeempazamo nge @ HPS_Vanessa )

Ngaba ulandela uMary Sue on Twitter , Facebook , Tumblr , IPinterest , & UGoogle + ?